Becamex đề xuất làm 2 tuyến đường sắt 'xương sống' ở phía Nam

Chiều 1/10, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được cùng đoàn công tác của UBND thành phố làm việc với Tập đoàn Becamex về kế hoạch triển khai các tuyến đường sắt mà tập đoàn này đề xuất đầu tư.

Theo Tập đoàn Becamex, đơn vị đề xuất 2 tuyến đường sắt trọng điểm được xem là “xương sống” của hệ thống vận tải trong tương lai, gồm tuyến Bàu Bàng - Cái Mép và tuyến TP.HCM - Cần Thơ.

Mục tiêu đầu tư 2 tuyến đường sắt này hướng đến hình thành mạng lưới logistics xanh, hiện đại của TP.HCM, đóng vai trò trụ cột cho phát triển kinh tế vùng.

Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được lưu ý Becamex tập trung nguồn lực nghiên cứu, làm rõ quy mô và phương án đầu tư tuyến đường sắt Bàu Bàng - An Bình - Cái Mép.

Cụ thể, tuyến Bàu Bàng - An Bình - Cái Mép dài khoảng 127km có tốc độ thiết kế 160 km/h cho tàu khách và 120km/h cho tàu hàng.

Tuyến này có tổng mức đầu tư gần 153.000 tỷ đồng, kết nối trực tiếp các khu công nghiệp từ thủ phủ công nghiệp Bình Dương đến Đồng Nai với cụm cảng nước sâu Cái Mép – Thị Vải. Khi hình thành, tuyến đường sắt này sẽ tạo lợi thế cạnh tranh lớn trong vận tải biển.

Tuyến đường sắt TP.HCM - Cần Thơ có chiều dài khoảng 174km, vốn đầu tư giai đoạn 1 hơn 173.600 tỷ đồng. Tuyến này được thiết kế tốc độ 200km/h cho tàu khách và 160km/h cho tàu hàng, sẽ đóng vai trò là cầu nối quan trọng, đưa nông sản, hàng hóa từ Đồng bằng sông Cửu Long đến các trung tâm công nghiệp và cảng biển quốc tế.

Ông Nguyễn Văn Hùng, Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Tập đoàn Becamex, khẳng định 2 tuyến đường sắt này sẽ được thiết kế liên thông, tạo nên mạng lưới đường sắt hiện đại, kết nối cảng biển – khu công nghiệp – đô thị lớn.

Khi hoàn thành kỳ vọng giúp tiết kiệm khoảng 2,2 tỷ USD chi phí logistics mỗi năm, đồng thời đưa TP.HCM và vùng Nam Bộ trở thành trung tâm vận tải xanh, thông minh và bền vững.

Phát biểu tại buổi làm việc, Chủ tịch Nguyễn Văn Được cho biết việc Tập đoàn Becamex đang nghiên cứu 2 tuyến đường sắt có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, đáp ứng yêu cầu phát triển của TP.HCM mới.

Theo ông Được, cảng Cái Mép - Thị Vải (Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây) quy hoạch có tuyến bến cảng dài khoảng 22km, thuộc hàng dài nhất thế giới, đủ khả năng tiếp nhận những hãng tàu lớn nhất toàn cầu. Đây là lợi thế chiến lược quan trọng không chỉ của khu vực mà còn của TP.HCM sau khi hợp nhất địa giới hành chính.

Hiện nay, dù năng lực khai thác hàng hóa đã sẵn có, nhưng hạ tầng kết nối, đặc biệt là đường sắt dẫn hàng chưa có. Lãnh đạo TP.HCM rất ủng hộ đề xuất của doanh nghiệp, đặc biệt là tuyến đường sắt container Bàu Bàng - Cái Mép. Ông đề nghị Becamex tập trung nguồn lực nghiên cứu, làm rõ quy mô và phương án đầu tư tuyến này.

Bên cạnh quy hoạch tổng thể, ông Được yêu cầu làm rõ những vấn đề như vị trí chi tiết các ga và mô hình phát triển theo hướng TOD; khu vực tập trung hàng hóa được quy hoạch thế nào; tỷ suất đầu tư, hình thức huy động vốn, đề xuất của Becamex và những kiến nghị để Trung ương, TP cùng phối hợp tháo gỡ, hỗ trợ thực hiện.

Ông Được cũng khẳng định TP.HCM thống nhất để Becamex tiếp tục nghiên cứu. Theo quy định, đường sắt Bàu Bàng - Cái Mép phải báo cáo Chính phủ. Do đó, TP.HCM sẽ làm việc với Đồng Nai là địa phương mà tuyến này đi qua trong tuần tới, để thống nhất phương án, đảm bảo triển khai thông suốt, sau đó trình Chính phủ.

Theo ông Nguyễn Văn Hùng, sau khi hợp nhất TP.HCM với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, khu vực này mở ra nhiều tiềm năng mới để phát triển, tận dụng được lợi thế của từng địa phương. Đặc biệt, có thêm nhiều cơ hội để phát triển giao thông đường sắt, đường thủy, tạo ra mạng lưới liên kết đa dạng hơn.

Chủ tịch Becamex Nguyễn Văn Hùng phát biểu tại buổi làm việc.

Becamex hiện còn trên 90% vốn Nhà nước, và mong muốn tiếp tục đồng hành cùng Nhà nước trong quá trình phát triển. Để các dự án hạ tầng lớn, trong đó có đường sắt sớm trở thành hiện thực, TP cần cơ chế rõ ràng về vai trò Nhà nước phụ trách giải phóng mặt bằng, doanh nghiệp triển khai xây dựng và vận hành.

"Becamex đã tiếp xúc, làm việc với nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước. Các nhà đầu tư đánh giá cao và quan tâm đến quy hoạch đường sắt của TP.HCM, đồng thời mong muốn có khung cơ chế minh bạch để tham gia", ông Hùng cho biết.

Ngoài đề xuất nghiên cứu các tuyến đường sắt, Becamex cũng kiến nghị TP.HCM tháo gỡ khó khăn cho một số dự án hạ tầng trọng điểm. Trong đó, dự án mở rộng quốc lộ 13, đường Mỹ Phước - Tân Vạn, khu công nghiệp Bàu Bàng mở rộng (380 ha), khu công nghiệp Cây Trường (700 ha); dự án năng lượng mặt trời Bàu Bàng 1 và 2.

Ông Trần Quang Lâm, Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM, cho rằng nhu cầu phát triển các tuyến đường sắt kết nối khu vực là rất cấp thiết, nhiều tuyến đã được Bộ Xây dựng nghiên cứu tiền khả thi.

Ông lưu ý Becamex cần xem xét toàn diện để tránh sự chồng chéo, ngắt quãng trong quy hoạch.